การหาปริมาณเนื้อยางแห้งในน้ำยางสด
 

น้ำยางเป็นของเหลวสีขาวถึงขาวปนเหลือง  มีส่วนประกอบหลัก  2  ส่วน  คือ  ส่วนที่เป็นเนื้อยาง  กับส่วนที่ไม่ใช่ยาง  ปกติในน้ำยางจะมีเนื้อยางแห้งประมาณ  25-45  เปอร์เซ็นต์  การจำหน่ายน้ำยางสดจะคิดราคาซื้อขายจากปริมาณเนื้อยางแห้งในน้ำยาง  หรือการนำน้ำยางสดไปแปรรูปต่างๆ  จำเป็นต้องทราบปริมาณเนื้อยางแห้งที่มีอยู่ในน้ำยางก่อน จึงจะสามารถคำนวณปริมาณ
การใช้สารเคมีได้อย่างถูกต้องแม่นยำ  การตรวจหาปริมาณเนื้อยางแห้งสามารถกระทำได้หลายวิธี  แต่ที่นิยมกันอยู่ในปัจจุบันมี  2  วิธี  ดังนี้

1. การใช้เมโทรแลค (Metrolac)

                เมโทรแลคเป็นเครื่องมือวัด  โดยอาศัยค่าความถ่วงจำเพาะของน้ำยาง  เมโทรแลคมีทั้งชนิดที่ทำจากโลหะและแก้ว  มีส่วนประกอบที่สำคัญ  2  ส่วน  คือ  ส่วนก้าน  และส่วนกระเปาะ  ที่ส่วนก้านจะมีสเกลขีดกำหนดค่าเนื้อยางแห้งไว้  โดยมี  2  มาตรา  คือ มาตราอังกฤษ  ซึ่งบอกค่าเป็นปอนด์ต่อแกลลอน  และมาตราเมตริก  ซึ่งจะบอกค่าเป็นกรัมต่อลิตร (เป็นมาตราที่นิยมใช้  เนื่องจาก
สามารถคำนวณค่าเป็นกิโลกรัมได้ง่าย) 

                เปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้งในน้ำยางจะมีค่าผกผันกับค่าความถ่วงจำเพาะของน้ำยาง  กล่าวคือ ค่าเปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้งจะสูงขึ้น
แต่ค่าความถ่วงจำเพาะของน้ำยางจะลดลง  ในทางกลับกันค่าเปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้งจะต่ำลงแต่ค่าความถ่วงจำเพาะของน้ำยางจะเพิ่มขึ้น  ดังนั้น  ถ้าเมโทรแลคจมลงในน้ำยางมาก ก็หมายความว่าน้ำยางมีเปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้งมาก  สเกลบอกค่าด้านล่างของเมโทรแลค
ที่ใกล้กระเปาะจึงเป็นค่าต่ำ  ส่วนด้านบนเป็นค่าสูง 

ตารางเปรียบเทียบค่าของเปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้งกับความถ่วงจำเพาะ 

 เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการวัด                

กระบอกวัด		กระบอกตวง
เมโทรแลค		ตัวอย่างน้ำยางสด
น้ำสะอาด		และอุปกรณ์อื่นๆ เช่น   ถาดรอง (ตะกง)  ภาชนะสำหรับผสม  ช้อนสำหรับคน   เป็นต้น

ขั้นตอนการวัด  ดำเนินการดังนี้

1.แช่เมโทรแลคในน้ำสะอาด ก่อนใช้งาน  5-10 นาที		2.ใช้กระบอกตวงตัก น้ำสะอาดให้เต็ม
3.เทใส่ในภาชนะ สำหรับผสมตัวอย่างน้ำยาง  จำนวน  2  กระบอก (700  ซีซี.)		4. ใช้กระบอกตวงตัก ตัวอย่างน้ำยางให้เต็ม
5. เทตัวอย่างน้ำยางจำนวน 1 กระบอก(350)ใส่ในภาชนะ สำหรับผสมซึ่งตวงน้ำ สะอาดใส่ไว้แล้ว		6. คนผสมให้เข้ากันดี
7. เทน้ำยางที่ได้ลงใน กระบอกวัดจนเต็ม (ล้น)		8.อาจมีฟองอากาศลอยอยู่ ด้านบนของกระบอกวัด
9.ปาดฟองอากาศที่ลอยอยู่ ด้านบนออกให้หมดเพื่อความ สะดวกในการอ่านค่า		10.ค่อยๆ หย่อนเมโทรแลค ลงในกระบอกวัด
11. จะสังเกตเห็นน้ำยางล้น ออกมาจากกระบอกวัด(ควร หาภาชนะรองรับ) รอจน เมโทรแลคนิ่งจึงอ่านค่า		12. อ่านค่าจากจุดที่สเกล บนก้านเมโทรแลคตัด กับระดับน้ำยางพอดี (บันทึกค่าที่อ่านได้นำไป คำนวณหา % เนื้อยางแห้ง)

2.  การหาเปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้งโดยวิธีการอบตัวอย่างแห้ง

เป็นวิธีที่นิยมใช้ในงานวิจัยและในงานควบคุมคุณภาพที่ต้องการความถูกต้องแม่นยำสูง  โดยจะต้องใช้เวลาดำเนินการประมาณ  1-2  วัน 
ซึ่งมีขั้นตอนการปฏิบัติ  ดังนี้

1.  ทำการสุ่มตักน้ำยางตัวอย่างมา  ประมาณ  50  กรัม
 

2.  เทน้ำยางตัวอย่างลงในจานอะลูมิเนียม  จานละประมาณ  10  กรัม  และนำไปชั่งจดบันทึกน้ำหนักโดยละเอียด
 


3.  เติมน้ำกลั่นลงในจานบรรจุน้ำยางจานละ  10-20  ซี.ซี.  

4.  หยดสารละลายอะซิติค  2  %  โดยปริมาตร  ลงจานละ  15-20    ซี.ซีหมุนช้าๆ  เพื่อให้มีการผสมเข้ากันจนทั่ว



5.  วางทิ้งไว้ให้ยางจับตัวประมาณ  30  นาที

6. นำชิ้นยางออกจากจานไปทำการรีดให้เป็นแผ่นบาง  โดยให้มีความหนาไม่เกิน  2  มม.

7.  ล้างแผ่นยางให้สะอาดและนำไปอบในตู้อบอุณหภูมิประมาณ  70  องศาเซลเซียส  นานประมาณ  16-20  ชั่วโมง  
จนกระทั่งแผ่นยางแห้งโดยจะเห็นแผ่นยางเป็นแผ่นใส  ไม่มีจุดขาว
 

 

8.  นำแผ่นยางไปทิ้งให้เย็นในโหลดูดความชื้น

9.  ทำการชั่งน้ำหนักแผ่นยางและจดบันทึก


10.  ทำการคำนวณหาเปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้งโดยใช้สูตร
        เปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้ง(%)      =    น้ำหนักแผ่นยางแห้ง  x    100
                                 น้ำหนักยางสด

ตัวอย่างเช่น        น้ำยางสดตัวอย่างหนึ่งหนัก  10 กรัม  เมื่อทำเป็นแผ่นและอบแห้งแล้ว  ชั่งน้ำหนักได้  2.8   กรัม  อยากทราบว่า  
น้ำยางสดตัวอย่างนั้นมีเปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้งเท่าใด
วิธีคิด
             เปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้ง(%)      =    น้ำหนักแผ่นยางแห้ง  x    100
                                      น้ำหนักยางสด
                       =   2.8x100
                                              10                  
                                                                            
นั่นคือน้ำยางสดตัวอย่างนั้นมีเปอร์เซ็นต์เนื้อยางแห้ง       28%                                                                                                

                                                                                                                                                                                             จันสุดา  บุตรสีทัด
                                                                                                                                                           นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรปฏิบัติการ
                                                                                                                                                                                                         ภาพ/เนื้อหา